When we celebrated ’20 years of Manchi Pustakam’ with an event/gathering on April 27th 2024, we were very fortunate and grateful for the Maa Nava Lokam team – not only for joining us on a special occasion, but also for taking the time to chat with so many of the attendees!
These beautifully captured conversations and snippets from the event are available on their YouTube channel.
Maa Nava Lokam team: interviews by M. V. Ramachandrudu, video & editing by Khaleel, background music by Bharani
For your convenience, we have grouped them into three categories:
Manchi Pustakam related:
Invitation to the event – K.Suresh and P.Bhagyalakshmi (watch)
రైతు నేస్తం మే 2024 సంచికలో ”మంచి పుస్తకం” 20 ఏళ్ళ వేడుక గురించి వచ్చిన ప్రత్యేక వ్యాసం వచ్చింది.
This is probably our favourite description of the ’20 years of Manchi Pustakam’ event that took place on April 27th, 2024. Excerpt from the article:
ఊకదంపుడు ఉపన్యాసాలు లేవు. ఊరించే స్నాక్స్, లంచ్ మాత్రమే ఉన్నాయి. ఊహకు పదునుపెట్టే పుస్తకాలు ఉన్నాయి.
మీరు నమ్మరు. అక్కడికి వెళ్ళటానికి తార్నాక మెట్రో దిగి ఆటో నడిపే డ్రైవర్ ని సంప్రదిస్తే ఒకటే మాటన్నాడు… “పిల్లల పుస్తకాల కోసమేనా.. రండి పొద్దున్నుంచి చాలామందిని దింపాను” అన్నాడు. వెళ్లి చూస్తే, సందడంతా అక్కడే ఉంది… పిల్లలు, పెద్దలు కలిసిపోయి ఉన్నారు. బిస్కెట్లు, ఉడకబెట్టిన వేరుశనక్కాయలు, అరటి కాయలు, జామకాయలు తింటూ అటుఇటు పరిగెత్తే పిల్లలతో ఎంతో సందడిగా ఉంది ప్రాంగణమంతా. యూట్యూబ్ ఛానెల్ వాళ్ళ సందడి ఒకపక్క.. తీరిగ్గా, ఓపిగ్గా పుస్తకాలను పరిశీలిస్తూ పెద్దవాళ్ళు, వారితో కలిసి కొంచెం పెద్దపిల్లలు. ఇలా ఆట, పాటతో సందడిగా ఉదయం పది గంటల నుంచి కిటకిటలాడుతూ సేంట్ ఆన్స్ జెనరలేట్ కిలకిలలాడింది.
పిల్లల పుస్తకాలు ఎవరు చదువుతారు అన్న సంశయాన్ని కొంతైనా పటాపంచలు చేసింది “మంచి పుస్తకం” ఇరవై ఏళ్ల పండగ అనిపించింది.
-చెన్నూరు సీతారాంబాబు
Thank you, Seetharambabu garu for your words and for being a part of our special day!
The article also follows Suresh’s journey that began in a middle class agricultural household, to his current role in publishing children’s books in Telugu. Inclined towards agriculture since a young age, he speaks about the influence of MG Jackson ‘ హరిత విప్లవం ‘, about PhD scholar Gaya Prasad and Mr. Anil Sadgopal (of the non profit organization Kishore Bharathi) in shaping his views about alternative agricultural practices.
After completing his postgraduation, he returned to Andhra Pradesh to pursue a job as a journalist:
స్వరాష్ట్రానికి రావాలన్నా ఆకాంక్ష ముందు నుంచీ ఉంది. వివిధ పుస్తకాలు మొదటి నుంచి నన్ను బాగా ప్రభావితం చేసేవి. మధ్య ప్రదేశ్ నుంచి విజయవాడ రాగానే జర్నలిస్టుగా పనిచేయాలని అనుకున్నాను. ఈలోపు ఈనాడులో ‘ రైతే రాజు ‘ లో పనిచేసే అవకాశం వచ్చింది. తెలుగు భాష, అనువాదంలో నా నైపుణ్యం అక్కడే రూపుదిద్దుకున్నాయి. ప్రగతిశీల సాహిత్యం, పెద్దవాళ్ళ సాహిత్యానికి ప్రత్యేక సంస్థలు ఉన్నాయి. పిల్లల సాహిత్యానికి అలాంటి ప్రత్యేక ఏర్పాటు లేదని గుర్తించాం.
Noticing the gap in publishing Telugu children’s literature, four friends (Subbayya, Bal Reddy, Rajendra Prasad and Suresh) started ‘Bala Sahiti’ in 1990. For about a decade, they worked on this passion project (while pursuing their regular jobs). The work done by Bala Sahiti would be the foundation for Manchi Pustakam, beginning in 2002. After a 14 year stint in a government job, and the encouragement provided at WASSAN (Watershed Support Services and Activities Network), Suresh ventured into the world of children’s books full-time.
Since the beginning, Manchi Pustakam went about their work in an unconventional way:
పిల్లలు అనేసరికి చాలా మందికి నీతి చెప్పాలని బలంగా ఉంటుంది. దేశభక్తి చెప్పాలని ఉంటుంది. భావి పౌరులుగా సమతారాజ్య నిర్మాతలుగా తీర్చిదిద్దాలని కూడా ఉంటుంది. అయితే, నా ఉద్దేశంలో మొట్టమొదటి కర్తవ్యం, పిల్లల్లో పుస్తకాలపై ప్రేమ పెంచడం. చక్కటి బొమ్మలతో, ఆసక్తి కలిగించే కథలతో, ఊహాశక్తిని పెంచే కల్పనలతో పిల్లల పుస్తకాలు ఉండాలి. ఇటువంటి పుస్తకాలు తీసుకురావటానికి ‘బాలసాహితి’ రోజుల నుంచి ఎదురీదటమే మా అనుభవం. ఈసోపు కథలును టాల్స్టాయ్ తిరిగి రాసినప్పుడు, వాటి చివర్లో ఉండే నీతిని తీసేసారు. నీతి ప్రసక్తి లేని ఈసోపు కథలు ఒక్క ‘మంచి పుస్తకం’ వద్ద మాత్రమే లభిస్తాయి.
He signs off with gratitude for the hundreds of volunteers and well-wishers, and a zeal to see Telugu children’s literature soar.
ఏదైనా సంస్థకు బయటకి కనిపంచే ముఖం ఒక్కటే ఉండొచ్చు. అయితే, దానికి సహకరించే వాళ్ళ సంఖ్య వందల్లో ఉంటుంది. మంచి పుస్తకం ద్వారా మాకు నచ్చిన పని, సంతోషాన్నిచ్చేది చేయగలుగుతున్నానని నమ్మకంగా చెప్పగలను. పుస్తక ప్రచురణలో చేయాల్సింది ఇంకా ఎంతో ఉంది.
An in-depth chat with Mr. Ommi Ramesh Babu of Andhra Jyothi – about what exactly is children’s literature, how Telugu books for children are being received, and roadblocks preventing the current generation from picking up more books.
ఏది బాల సాహిత్యం అని చెప్పడానికి నిర్దిష్ట ప్రమాణం ఏంటి?
భాగ్యలక్ష్మి: బాలలు అంటే 0-16 సంవత్సరాల వరకు ఉంటారు. వీళ్లు వివిధ ఆర్థిక, సామాజిక వర్గాలకు చెందిన వాళ్లు. వయస్సును బట్టి బొమ్మల సంఖ్య, ఫాంట్ సైజ్లలో తేడాలు ఉంటాయి. ఇక కంటెంట్ విషయానికి వస్తే వైవిధ్యానికి అంతు ఉండదు. తల్లిదండ్రుల మధ్య ఘర్షణ ఉండే కుటుంబ నేపథ్యం, ఆడపిల్లల వేధింపులతో మొదలుకుని మురికివాడల పిల్లల బొమ్మల కథల వరకు అన్నీ పిల్లల పుస్తకాలే. ఏ పుస్తకం ఎవరికి, ఎందుకు నచ్చుతుందో, ఎలా ప్రభావితం చేస్తుందో మనకి తెలియదని మంచి పుస్తకం బలంగా నమ్ముతుంది. సాధ్యమైనన్ని పుస్తకాలు పిల్లలకు అందుబాటులో ఉంచటమే మన పని.
We also discuss some publishing challenges in our 20 year journey, some memorable experiences, and what our focus is on next.
ఈ ప్రయాణంలో పరిపరి తలుచుకునే ఇష్టం సందర్భాల గురించి చెప్పండి?
భాగ్యలక్ష్మి: విభవసు అని ఒక అబ్బాయి చిన్నప్పటి నుంటి హెచ్బిఎఫ్లో మా స్టాలులో కూర్చుని సైన్స్ పుస్తకాలు చదువుకునేవాడు. తెలుగులో చదవటం వల్ల కాన్సెప్ట్స్ చాలా వరకు అర్థం అయ్యాయని, తోటి విద్యార్థులకు అనుమానాలు ఉంటే వివరించగలిగేవాడినని, తద్వారా ఎంతో నేర్చుకున్నానని విభవసు చెప్పాడు. ఆ కారణంగానే యాస్ర్టో ఫిజిక్స్లో ఆసక్తి ఏర్పడిందనీ చెప్పాడు. ఎంతో సంతోషం కదా!
హైదరాబాదు పుస్తక ప్రదర్శన జరుగుతున్నప్పుడు ఆఫీసు మూసివేస్తాం. ఆ సమయంలో నల్లగండ్లలోని తల్లిదండ్రుల దగ్గరకు అమెరికా నుండి వచ్చిన ఒక తల్లి తన కొడుకుతో ఆఫీసుకు వచ్చింది. ఆఫీసు మూసి ఉండటంతో అంతటి ఎండలో బుక్ ఫెయిర్కి వాళ్లు వచ్చారు. అక్కడికి రాగానే తనకి పరిచయం ఉన్న ‘కోటయ్య కట్టిన ఇల్లు’ కనపడటంతో దానిని తీసుకుని ఆ బాబు కింద కూర్చుని దాంట్లో మునిగిపోయారు. పెద్దవాళ్లు కూడా పిల్లలతో సమానంగా పుస్తకాలు చూసి ఆనందపడుతుంటే అవే మాకు ఆనంద క్షణాలు.
See the sweet picture from the incident mentioned above:
A chat with Ms.Shreya Veronica from The New Indian Express – about noticing the dearth of Telugu children’s books in the late 80s, which sparked Bala Sahithi to be formed. What started off as a passion project, soon took the shape of Manchi Pustakam, a public trust registered in 2004.
Celebrating 20 years of imaginative journeys with Manchi Pustakam’s Telugu children’s books. Source: The New Indian Express
We discuss why we stuck to publishing and promoting Telugu language books:
The need for Telugu books was there. Until a particular time like the 80s, there were magazines, books and translations. I believe that in the 60s and 70s, all world literature was in Telugu in various publication houses. The houses focusing primarily on Telugu books were not there and that is the reason we stuck to the language.
Here is P.Bhagyalakshmi talking about an often overlooked aspect in getting children to want to read books:
I would request parents to leave the child to select books. We have seen that in so many exhibitions, the parents buy the books. Parents are buying from their own perspective but not from the child’s perspective. If you leave a child, even a one-year-old kid would select an age-appropriate book, just by looking at them.You have to give the freedom to the child to take their books so that they can enjoy the book. Many parents feel that the child might tear the book and we might insist them to buy the book. But in our experience, no child has ever torn a book here. I tell parents that we are not going to insist on taking the book if the child tears it by mistake.
An interview with ఈనాడు, sharing some highlights of Manchi Pustakam’s 20 year journey.
Interview- Manchi Pustakam Mano Vikasam. Source:Eenadu
We chat about how Bala Sahithi laid the foundation for Manchi Pustakam, and how starting the publishing journey with translations (Soviet Children’s books, books by Sutayev) worked wonders for us. We also talk about some of our special efforts to promote reading in Telugu (like our set of 50 story cards and Pustakalato Sneham series), and about joint publications and collaborating with TANA to promote original Telugu literature for children.
What are the current trends in Telugu children’s literature? Source: Eenadu
యం.వి. ఫౌండేషన్ ‘క్వాలిటి ఇంప్రూవ్మెంట్ ప్రోగ్రాం’ చేపట్టి, దానిలో భాగంగా గ్రంథాలయ బాధ్యతలు ‘మంచి పుస్తకం’ కి ఇచ్చారు. పాఠశాలలకి పుస్తకాల ఎంపిక, కొనుగోలు బాధ్యతలు ‘మంచి పుస్తకం’ చేపట్టింది. గ్రంథాలయాన్ని ఎలా నడపాలి, పుస్తకాలను పిల్లలకు ఎలా పరిచయం చేయాలి వంటి విషయాల గురించి వాలంటీర్లకు భాగ్యలక్ష్మి జిల్లాలకు వెళ్లి శిక్షణ ఇచ్చేది. ఆ క్రమంలో ప్రభుత్వ పాఠశాలలకు వెళ్లే పిల్లలు ఎలా ఉన్నారు, ఎలాంటి పుస్తకాలు చదవగలుగుతున్నారు వంటివి అవగాహన అయ్యాయని భాగ్యలక్ష్మి చెప్పారు.
Our dear friend Sajaya’s comprehensive article about Manchi’s Pustakam’s journey of 20 years (and 15 years of foundational work by Bala Sahithi).
‘మంచి పుస్తకం’ (2004 లో) ట్రస్ట్గా రిజిస్టర్ కాక ముందు ‘పుస్తకాలతో స్నేహం’ పేరున హైదరాబాదు బుక్ ఫెయిర్లో రెండు సంవత్సరాలు స్టాల్ పెట్టారు. ఆ సమయంలో అందుబాటులో ఉన్న బాల సాహిత్యాన్ని వివిధ ప్రచురణ సంస్థలు, వ్యక్తుల నుండి జమచేసి ప్రదర్శనలో ఉంచటం అనేది అప్పటికి ఒక కొత్త ప్రయత్నం.
పుస్తకాల ఎక్సిబిషన్ అంటే పెద్ద వాళ్ళకే అనే ఒకరకమైన మూస ధోరణిని మార్చింది మాత్రం ‘మంచిపుస్తకం’ ప్రయత్నాల వల్లనే అని కచ్చితంగా చెప్పుకోవాలి. ఆ తర్వాతే అనేక పుస్తక ప్రచురణ సంస్థలు పిల్లల పుస్తకాల మీద ప్రత్యేక శ్రద్ధ పెట్టడం పెరిగింది. ఆ సమయంలో పిల్లలకు కథల పుస్తకాలను పరిచయం చేయాలన్న ఆసక్తి తల్లిదండ్రులకు అంతగా లేదని, అప్పుడు దృష్టి ఎక్కువగా ‘చదువుల’ మీదే ఉండేదని, చందమామ లాంటి పత్రికలు, రష్యన్ అనువాద సాహిత్యం, బాలల అకాడమి ప్రచురణలు వంటివి గత స్మృతులుగా మారి ఒక లాంటి కొరత ఏర్పడింది అని గుర్తు చేసుకున్నారు ఇద్దరూ.
‘మంచి పుస్తకం’ ప్రచురణ సంస్థ ఒక ప్రణాళికా బద్ధంగా జరిగిందా లేక పనిలో భాగంగా మార్చుకుంటూ వెళ్లారా అనే ప్రశ్నకు సమాధానం ఇస్తూ, “పుస్తకాల ప్రచురణ చేస్తున్నప్పుడు అవి పెద్ద ఫాంటుతో, బొమ్మలతో చైల్డ్ ఫ్రెండ్లీగా ఉండటానికి ప్రాధాన్యత ఇచ్చామని; తెలుగు, ఇంగ్షీషు బై-లింగ్వల్ పుస్తకాల ప్రచురణతో పాటు, సోవియట్ బాల సాహిత్యాన్ని మొదట్లో ఎక్కువగా తిరిగి ప్రచురించించామని; ఆ కథలు చాలా ఆకట్టుకునేవిగానూ, రంగుల బొమ్మలతో చాలా ఆకర్షణీయంగా ఉండటం అనేదానికి ప్రాధాన్య మిచ్చినట్లు” చెప్పారు. “అప్పటికే ఉన్న తెలుగు అనువాదాలలో భాషను సరళీకరించి, ఫాంట్ సైజ్ పెంచి ప్రచురించటం, కొత్తగా కొన్ని అనువాదాలను మళ్లీ చేయించటం, ప్రచురణ మొదలుపెట్టిన కొత్తలో సోవియట్ పుస్తకాలను ఎంచుకోవటం వల్ల రాయల్టీ వంటి చెల్లింపులు లేవు కాబట్టి ఆర్థికంగా నిలదొక్కుకోటానికి వీలయ్యిందని” వివరించారు. అంతేకాక ఆ సమయంలో ఎందరో అనువాదకులు, చిత్రకారులు ‘మంచి పుస్తకం’ నుండి ఎలాంటి రెమ్యునరేషన్ తీసుకోకుండా సహాయ సహకారాలు అందించటం కూడా ఈ ప్రయాణంలో చాలా విలువైన అంశంగా గుర్తు చేసుకున్నారు.
Little ChickEdu Rangula PuvvuMe too…Bird DoctorsRadlov Picture StoriesTolstoy Aesop Fables
కథల పుస్తకాలు మాత్రమే కాకుండా పాపులర్ సైన్స్ పుస్తకాల ప్రచురణ ‘మంచి పుస్తకం’ చేపట్టటం చాలా ముఖ్యమైన విషయం. ఇందులో చెప్పుకోవలసింది ఐజాక్ అసిమోవ్ ‘ఎలా తెలుసుకున్నాం?’ సిరీస్. విజ్ఞాన శాస్త్రానికి సంబంధించిన పుస్తకాల అనువాదం, రాయటంలో చెన్నై ఐఐటి ప్రొఫెసర్ శ్రీనివాస చక్రవర్తి కృషి (అప్పట్లో ఎటువంటి ప్రతిఫలం ఆశించకుండానే) చేశారు.
‘మంచి పుస్తకం’ ప్రయాణంలో విజ్ఞాన ప్రచురణలతో (ఒకప్పుడు జనవిజ్ఞాన వేదిక) భాగస్వామ్యం చాలా కీలకమైనది. సైన్స్కి సంబంధించిన పుస్తకాలు ఈ రెండు సంస్థల ఉమ్మడి ప్రచురణలుగా వెలువడుతున్నాయి.
When Sajaya asked us about what makes Manchi Pustakam stand out, we spoke about our views on Telugu moral stories for children:
మిమ్మల్ని ఏ అంశాలు విభిన్నంగా నిలిపాయి అన్న ప్రశ్నకు సమాధానం ఇస్తూ “ఇదివరకు అనే కాదు, ఇప్పటికి కూడా నీతి కథలు, జీవిత చరిత్రలు, స్ఫూర్తిదాయక పుస్తకాలకు డిమాండ్ ఉంది. కధ చివరన నీతిని డిరైవ్ చేసి చెప్పే విధానం సరైంది కాదని ‘మంచి పుస్తకం’ గట్టిగా నమ్ముతోంది.
ఒక కథ చదివిన తరవాత దాని నుండి ఏం గ్రహిస్తారు, అసలు ఆ వయస్సులో గ్రహించాల్సింది ఏమైనా ఉందా అన్నది పిల్లలకే వదిలెయ్యాలి. ఒక కథలో ఒక్కొక్కరికి ఒక్కొక్క పార్శ్వం కనిపిస్తుంది. ఒక కథకి ఒక నీతిని మనం అంటగడితే పిల్లలు చూడగల అనేక కోణాలను కట్టడి చేసిన వాళ్లం అవుతాం. వాళ్ల ఊహల రెక్కలను విరిచేసినట్లు అవుతుంది. బాగా చదవటం నేర్చుకోవాలి, పుస్తకాలను పిల్లలు ఇష్టపడాలి అన్న ఉద్దేశాలతో ప్రచురించిన పుస్తకాలుగా ‘మంచి పుస్తకం’ కి ప్రత్యేక గుర్తింపు ఏర్పడింది.
We also had a chat about the current trends in Telugu children’s literature, attitude of writers and illustrators, the importance of government support, our bulk buyers and supporters, and our future goals.
చందమామ, దాని స్ఫూర్తితో ఒకప్పుడు వచ్చిన పత్రికలు బాల సాహిత్యానికి వేసిన మూసపోతలో చాలామంది రచయితలు ఉండిపోయారనేది వాస్తవం. మారిన సామాజిక నేపధ్యంలో ఈ కాలం పిల్లలకు కావలసినదానికి అనుగుణంగా బాల సాహిత్యంలో రావలసినంత మార్పు లేదని ‘మంచి పుస్తకం’ భావిస్తోంది. అంతేకాక, ఇప్పుడు చెప్పుకోదగిన పిల్లల పత్రికలు లేవు. దీనివల్ల పిల్లల కోసం రాసినది ప్రచురించటానికి ఎక్కువ అవకాశాలు లేవు.
పుస్తకాల ఎంపికను ఇంకా విస్తృతం చెయ్యాలని, ప్రణాళిక దశలో ఉండి పూర్తి చెయ్యాల్సిన పుస్తకాలు ఎప్పుడూ ఎదురు చూస్తూనే ఉంటాయనీ చెబుతూ, ఇదే పనిని ఇంకా బాగా, ఇంకా బాధ్యతతో కొనసాగిస్తామని చెబుతున్నారు.
A look around different stalls at the 36th Hyderabad Book Fair – by Hittvofficial team. They spent some time with us at the Manchi Pustakam stall, talking to K.Suresh, P.Bhagyalakshmi and C.A. Prasad garu.
Hittv Telugu interview at Manchi Pustakam stall at the 36th Hyderabad Book Fair
An interview with MicTVDigital in our office/store, where we talk about early learning books, books to improve Telugu reading skills & more.
Publish date: 21st September, 2023
From their caption:
Do you want to know how to foster a love for Telugu language and literature in your children? Do you want to explore the rich and diverse collection of children’s story books in Telugu? Do you want to learn from the experts who have been publishing Telugu books for over a decade? If yes, then this video is for you! In this video, we will introduce you to Manchi Pustakam, a Telugu publishing house that specializes in children’s books. We will talk to P Bhagyalakshmi, the coordinator of Manchi Pustakam, who will share her insights and tips on how to nurture Telugu reading in children. We will also show you some of the best-selling and most popular books from Manchi Pustakam, which include original, translated, and bilingual stories. Manchi Pustakam believes that morals are acquired rather than taught, and that children should be exposed to different perspectives and genres of stories. They also believe that reading should be a joyous and lifelong habit, rather than a boring and forced activity.
Here is our Early Learning tag, from which some books have been mentioned in the interview.
Over the years, the dedicated publishing house has introduced various strategies to motivate parents to buy Telugu books for their children. These include featuring illustrations that children can colour, along with a cover-ready paper, launching affordable book sets and other initiatives.
“Though today’s parents are acknowledging the significance of Telugu language, I urge them to encourage children to physically engage with books and make their own choices so that it fosters the reading habit,” she adds.
An excellent bookshop, where they know their books and have read them too. Patiently explaining the essence of the book. They are a treasure trove and a treasure trove if information. Loved every minute I was there. Brought back the warm fuzzy feeling of being in a book shop which is sadly missing these days in the corporate bookshops.
Chandrasekhar Kambhampati
12/09/2024
మంచి పుస్తకం ఒక అందమైన పుస్తకాల బొమ్మరిల్లు. చిన్నా పెద్దా అందరికీ నేస్తాలు దొరికే చోటు ఇది. ఎన్నో మంచి పుస్తకాలు లభ్యం అవుతాయి. చిన్న వయస్సు నుండే పుస్తక నేస్తాలను అందిస్తోంది.
chintalapati bharadwaj
11/08/2024
ఎంతో ఆహ్లాదకరంగా ఉంది వాతావరణం. పుస్తకాలతో ఇంకా నిండింది కాబట్టి అస్సలు అక్కడ నుండి బయటకు రావాలని అనిపించలేదు. అంత బాగుంటుంది ప్లేస్.
Eswar Khanna Enukonda
19/05/2024
Manchi Pustakam is our go-to place for well thought out, neatly put together, affordable children's books, especially in Telugu. The collection of books is vast, and is renewed regularly with new books with different themes. It is always a pleasure to visit Manchi Pustakam office or their stall at book exhibitions. Thank you to Bhagyalakshmi garu and Suresh garu for this selfless service for children and the language.